Bağırsak kanserinin işareti: Gençlerde de hızla artıyor – Kültür Sokağı

Bağırsak kanserinin işareti: Gençlerde de hızla artıyor

Bağırsak kanserinin işareti: Gençlerde de hızla artıyor

Mayıs 28, 2025 Editor Sağlık

Bağırsak kanserinin işareti: Gençlerde de hızla artıyor

Bilim insanları, bağırsak kanserinin genç yaşlarda artış göstermesinin ardındaki olası nedeni ortaya koydu. Yeni bir araştırmaya göre, kolibaktin adı verilen bir bakteri toksini, bu artışın başlıca tetikleyicilerinden biri olabilir.

Genç yetişkinlerde bağırsak kanseri vakalarının son yıllarda belirgin şekilde arttığı gözlemlenirken, uzmanlar bu yükselişin nedenini araştırmaya devam ediyor. Yapılan son araştırmalar, çocukluk döneminde belirli E. coli (Escherichia coli) bakteri suşlarının ürettiği kolibaktin toksinine maruz kalmanın, bağırsak kanseri riskini önemli ölçüde artırabileceğini gösterdi.

Araştırmacılar, zararlı maruziyetin özellikle hayatın ilk 10 yılında gerçekleştiğini düşünüyor. Kolibaktin’in, bağırsaktaki DNA’ya zarar vererek yıllar içinde kansere zemin hazırladığı öne sürülüyor. Bu toksinin yol açtığı DNA mutasyonlarının, 40 yaşından önce kansere yakalanan bireylerde, daha ileri yaşlarda teşhis alanlara kıyasla 3,3 kat daha yaygın olduğu belirlendi.Kolibaktin, belirli E. coli suşları tarafından üretilen ve hücre DNA’sında mutasyonlara yol açan bir toksin olarak biliniyor. Bu toksinle ilişkilendirilen genetik hasarlar, vücut tarafından uzun yıllar fark edilmeden taşınabiliyor. Ancak bu mutasyonlar, özellikle genç yaşta ortaya çıkan bağırsak kanseri vakalarının artışında belirleyici rol oynayabilir.

Bilim dünyasında daha önce kolibaktin ve bağırsak kanseri arasında bir bağ kurulmuştu, ancak bu bağlantının özellikle 50 yaş altı bireylerde nasıl etkili olduğu şimdiye dek ayrıntılı şekilde incelenmemişti.

Bağırsak kanseri (diğer adıyla kolorektal kanser), kolon veya rektumda hücrelerin kontrolsüz şekilde büyümesiyle oluşur. Genellikle polip adı verilen küçük büyümelerle başlayan bu süreç, zamanla kansere dönüşebilir.Sık görülen belirtiler şunlardır:

Dışkıda kan veya rektal kanama
Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik (ishal, kabızlık, dışkının şeklinde incelme)
Karın ağrısı veya kramp
Yorgunluk ve halsizlik
Açıklanamayan kilo kaybı

Bazı hastalarda ise mide bulantısı, iştahsızlık veya karın bölgesinde ele gelen kitle gibi farklı semptomlar gözlemlenebilir. Hastalığın erken evrelerinde belirti göstermemesi, düzenli kontrollerin önemini artırıyor.Genç Yetişkinler Neden Daha Fazla Risk Altında?Geçmişte, bağırsak kanseri genellikle ileri yaş hastalığı olarak biliniyordu. Ancak günümüzde 25-49 yaş aralığındaki bireylerde vaka sayısındaki artış, bilim dünyasını alarma geçirmiş durumda. Uzmanlar bu artışın yalnızca yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarıyla açıklanamayacağını belirtiyor.Yeni bulgular, kolibaktin gibi erken yaşta etkili olan çevresel ve mikrobiyal faktörlerin, bu yaş grubundaki kanser vakalarında göz ardı edilmemesi gerektiğini ortaya koyuyor.

Bağırsak kanseri gelişiminde rol oynayan başlıca risk faktörleri şöyle sıralanıyor:Yaş: 50 yaş üzeri bireylerde daha yaygın olsa da, genç yaşlarda artış gözlemleniyor.Genetik Yatkınlık: Ailede bağırsak kanseri öyküsü, Lynch sendromu ya da FAP gibi kalıtsal hastalıklar.Beslenme: Liften fakir, kırmızı ve işlenmiş etten zengin diyetler.Hareketsiz Yaşam: Fiziksel aktivite eksikliği, obezite.Sigara ve Alkol: Her ikisi de bağırsak kanseri riskini artıran etkenler arasında.Tıbbi Durumlar: İnflamatuvar bağırsak hastalıkları (örneğin Crohn, ülseratif kolit), geçmişte uygulanan radyasyon tedavileri.Uzmanlar, bağırsak kanserinin erken teşhis edilmesi halinde tedavi şansının büyük ölçüde arttığını vurguluyor. Bu nedenle, özellikle risk grubundaki bireylerin düzenli sağlık kontrollerinden geçmeleri hayati önem taşıyor.Araştırmalar, kolibaktin gibi mikrobiyal etkenlerin daha iyi anlaşılmasıyla hem erken tanı hem de önleyici sağlık politikaları açısından yeni yollar açılabileceğine işaret ediyor.
Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden ntv.com.tr sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.