Demans riskini yüzde 40 oranında azaltan alışkanlık: 500 binden fazla kişinin verileri incelendi – Kültür Sokağı

Demans riskini yüzde 40 oranında azaltan alışkanlık: 500 binden fazla kişinin verileri incelendi

Demans riskini yüzde 40 oranında azaltan alışkanlık: 500 binden fazla kişinin verileri incelendi

Haziran 12, 2025 Editor Magazin

Demans riskini yüzde 40 oranında azaltan alışkanlık: 500 binden fazla kişinin verileri incelendi

İngiltere’de yaklaşık 500 bin kişi üzerinde yapılan kapsamlı bir araştırma, orta yaşta bisiklet kullanmanın demans riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koydu.

Araştırmaya göre, bisikleti birincil ulaşım aracı olarak kullanan bireylerin; araba, otobüs veya tren gibi daha hareketsiz ulaşım araçlarını tercih edenlere kıyasla herhangi bir demans türüne yakalanma riski yaklaşık yüzde 19 daha düşük.

Aktif bisiklet kullanıcılarında ise 65 yaş altındaki kişilerde giderek daha sık görülen erken başlangıçlı demansa yakalanma riski yüzde 40 daha az.

Çin’in Wuhan kentindeki Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden araştırmacılar, bisikletin beyni birden fazla yolla koruyabileceğini ifade etti. Bisiklet sürmenin fiziksel çabası beyine giden kan akışını artırıyor, bu da beyindeki iltihabı azaltıyor ve obezite gibi demansla ilişkilendirilen hastalıklarla mücadeleye yardımcı oluyor.

Bisiklet sürerken yol üzerindeki tehlikeleri fark etme ve güzergâhı zihinde haritalama gibi zihinsel faaliyetlerin de bilişsel kapasiteyi desteklediği düşünülüyor. Araştırma ayrıca düzenli bisiklet kullanan bireylerde, öğrenme ve hafıza açısından kritik öneme sahip hipokampus bölgesinin daha büyük olduğu sonucuna ulaştı.

JAMA Network Open dergisinde yayımlanan araştırmada dikkat çeken bir diğer nokta ise, Alzheimer’a genetik yatkınlığı olan bireylerin de bisikletin koruyucu etkisinden fayda görebilmesi oldu.

Yaklaşık her 50 kişiden birinde bulunan ve Avustralyalı aktör Chris Hemsworth’ün de taşıdığı bilinen APOE-e4 geninin, Alzheimer riskini 10 kat artırdığı biliniyor. Araştırma, bu gene sahip bireylerde bisikletin koruyucu etkisinin daha az belirgin olduğunu ancak yine de demans riskini azaltmada olumlu etkiler sunduğunu ortaya koydu.

Çalışma, yaş ortalaması 56 olan yaklaşık 500 bin İngiliz’in verileri üzerinden yürütüldü.
Katılımcılara son dört hafta boyunca en çok hangi ulaşım aracını kullandıkları soruldu. Bu bireyler, daha sonra 13 yıl boyunca sağlık açısından takip edildi ve demans teşhisi alıp almadıkları kaydedildi. Sürecin sonunda, yaklaşık 9 bin kişide demans, 4 bin kişide ise Alzheimer tespit edildi.
Veriler, birincil ulaşım yöntemi olarak bisikleti seçenlerin, uzun süre oturarak yapılan ulaşım tercihlerine kıyasla yüzde 19 oranında daha az demans riski taşıdığını ortaya koydu.

İngiltere’de genç yaşta başlayan demans vakalarında son 10 yılda belirgin bir artış gözleniyor. Son verilere göre, ülkede yaklaşık 71 bin kişi bu tür bir demans ile yaşıyor ve bu sayı, tüm demans vakalarının yüzde 7,5’ini oluşturuyor.
Yeni araştırma, geçen ay yayımlanan ve uzun süre oturmanın Alzheimer riskini artırabileceğini gösteren bir çalışmayı da destekler nitelikte.

Demansın erken belirtileri arasında hafıza kaybı, düşünme ve karar verme güçlükleri ile dil problemleri yer alıyor. Bu belirtiler zamanla kötüleşerek bireylerin günlük yaşamını ciddi şekilde etkileyebiliyor.