Derleyen: Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – İklim değişikliği ve küresel ısınma, dünyanın pek çok bölgesinde şiddetli kuraklıklara yol açarken, özellikle tarıma dayalı geçim sürdüren yerleşimlerde yaşamı giderek zorlaştırıyor. Hindistan’ın Racastan eyaletindeki Gangapur Kasabası da bu zorlukları yıllardır en derinden hisseden yerlerden biri. Toprak çatlıyor, ürünler kuruyor, su kaynakları her geçen yıl daha da azalıyor. Ancak Gangapur’daki çiftçiler, yaşadıkları bu felakete karşı ezber bozan bir yöntem geliştirdi. Geçimlerini sürdürebilmek için sıra dışı bir yola başvuran yerliler, kısa sürede tüm dünyanın dikkatini çekmeyi başardı.

‘NEDEN KENDİ KASABAMIZDA YAPMIYORUZ?’

Hindistan’ın birçok bölgesinde olduğu gibi Gangapur Kasabası’nda da 2013 yılından itibaren kuraklık etkisini artırdı. Tarlalar birer birer verimsiz hale geldi, toprak çatladı, ürün alınamaz oldu. Uzun süredir devam eden su kıtlığı, hem tarım alanlarının verimini düşürdü hem de bölge halkının geçim kaynaklarını büyük ölçüde sarstı. Yağmurun ne zaman yağdığını bile hatırlayamayacak hale gelen kasabalılar, çareyi uzak şehirlere göç etmekte buldu.

Özellikle bahar aylarında yola çıkan göçmen işçiler, farklı sektörlerde çalışarak hayatlarını sürdürmeye çalıştı. Ancak aralarından bazıları, gittikleri büyük şehirlerde dondurma kamyonlarında çalışmaya yöneldi. Bu işin hem talep gördüğünü hem de iyi kazanç sağladığını fark ettiklerinde, akıllarına basit ama çarpıcı bir soru geldi: “Neden bu işi kendi kasabamızda yapmıyoruz?”İklim değişikliğine karşı çaresiz kalmak yerine çözüm üretmeye karar verdiler. “Madem iklim değişiyor, biz de kendimizi değiştirelim” diyerek kolları sıvadılar. Kuruyan tarlaların yerini şimdi dondurma tezgahları alıyor.

“Tarım yoksa dondurma satabiliriz” fikriyle yola çıkan halk,‘Tempos’ adı verilen mini kamyonları mobil dondurma tezgâhlarına dönüştürmeye başladı ve bu şekilde Hindistan’ın dört bir yanında dondurma satışı başladı. Çiftçilerin bu hamlesi kısa sürede yerel bir iş koluna dönüştü. Hindistan’ın kuzeybatısında yaşayanlar için dondurma bir can simidi haline geldi. Onlarca yıldır süren su kıtlığı, çiftliklerin verimini ve ailelerin geçim kaynaklarını mahvetmişti. Dondurma işi aynı zamanda kasabada başka iş kolları da yarattı. Dondurma gereçleri satan araç tamirhaneleri ve mağazaların sayısı 2015’ten bu yana 50’den yaklaşık 500’e çıktı.Dolayısıyla dondurma satmak için tasarlanmış ‘Tempos’ların satış ve tasarımlarında da artış meydana geldi. Kullanılmayan eski minik kamyonlar yeniden canlandırıldı. Bu kamyonlar, Hindistan’ın birçok şehrinde, parlak renkli posterleri ve neon ışıklarıyla kolayca tanınabilen yaygın araçlara dönüştü.

İş bulmak için farklı kasabalara göç edenler komşu kasabalardaki işsizliğe de çare buldu. Dondurma yapmak için süt talepleri artınca Bhilwara gibi komşu ilçelerden süt almak için dondurma kamyonları gitmeye başladı. Gangapur’da başlayan bu hikaye, dondurmacıların Pakistan, Bangladeş ve Nepal gibi uzak yerlerden müşterilere hizmet vermesiyle daha da şekillendi ve büyüdü. Dondurma satıcıları birkaç ayda kazandıkları parayla yılın geri kalanında ailelerini geçindirebilcek ekonomik güce ulaştılar.

Kulfi

EV YAPTIRAN DA VAR, SU KUYUSU AÇTIRAN DA

Gangapur’un renkli caddeler, artık dondurma kamyonlarının üretildiği ve donatıldığı atölyelerle dolup taşıyor. Paslanmaz çelik gövdeli, soğutma sistemli bu araçlar, ortalama 150 bin rupiye (70 bin Türk lirası) mal oluyor. Kasabada bugün yaklaşık 500 atölye faaliyet gösteriyor ve her biri yılda 100’e yakın araç üretiyor. Elde edilen kazançlarla aileler yaşam koşullarını iyileştirip kendilerine ev inşa ediyor. Hatta bazı dondurmacılar toprakları yeniden canlandırabilmek adına kazançlarını su kuyuları açmak için harcıyor. Kasaba ekonomisi dondurma arabaları sayesinde canlılık kazanırken, bölgede işsizliğin önemli ölçüde azaldığı görülüyor.

Gangapur’da son 10 yılda 500 bine yakın dondurma kamyonu üretildiği kaydedildi. Artan taleple birlikte üretim kapasitesinin her yıl artığı biliniyor. Tasarlanan kamyonlar yalnızca Hindistan içinde değil, Güney Asya’nın diğer bölgelerine de ihraç edilerek o şehirlerde de yeni iş kollarının oluşmasını destekliyor.

TOPLUMSAL DÖNÜŞÜMÜN DE SEMBOLÜ OLDU

Gangapur halkı için bu dondurma girişimi ellerinden kayıp giden çiftçilik mesleğine karşılık ekonomik bir çözüm olmaktan ziyade aslında toplumsal bir dönüşümün de sembolü. Renkli kamyon tasarımları ve yöresel tariflerle kasaba, ‘Hindistan’nın dondurma başkenti’ olarak anılmasına sebep oldu. Gangapur pazarı yalnızca dondurma için değil, tüm dondurma gereçleri için gidilecek yer haline geldi ve artık ülkenin diğer bölgelerinden müşteriler Gangapurlu satıcıların kapısını çalıyor.