Melankoliden dengeye: Psikolojik dayanıklılık nasıl geliştirilir?
Melankoliden dengeye: Psikolojik dayanıklılık nasıl geliştirilir?

Hayat inişli çıkışlıdır. Ve ne yazık ki bu inişler çoğu zaman kaçınılmazdır. İş stresi, ekonomik zorluklar, ilişkisel sorunlar, sağlık kaygıları, belirsizlik… Bütün bunlar, bireyin ruh sağlığını zorlayabilir. Ancak asıl mesele bu zorluklardan tamamen kaçmak değil, onlara karşı içsel bir denge geliştirebilmektir. Peki ama nasıl? Hayatın sert yüzü karşısında herkes ruh halini nasıl koruyabilir? Klinik Psikolog ve Psikoterapist Dr. Yasemin Meriç Kazdal, yazdı.

Olumsuzlukların yoğunlaştığı dönemlerde insan, kendini karamsarlığın ortasında bulabilir. Umutsuzluk, çaresizlik, yaşamdan kopuş hissi zamanla ruhsal bir çöküşe dönüşebilir.Bu teslimiyet hâli, uzun vadede depresyon başta olmak üzere birçok ruhsal sorunun zeminini hazırlar.
Depresyon; yalnızca “üzgün hissetmek” değil, yaşam enerjisinin derin bir yerden sönmesidir. Aşağıdaki belirtiler, kişinin psikolojik destek araması gerektiğine dair güçlü sinyallerdir:

Sürekli yorgunluk, tükenmişlik ve ilgisizlikUyku bozuklukları (çok uyumak ya da hiç uyuyamamak)
Zihinsel bulanıklık, unutkanlık
Aşırı kilo kaybı ya da kilo artışı
Yoğun üzüntü, değersizlik hissi, boşluk duygusu
Kendine zarar verme düşünceleri
İntihar düşünceleri veya girişimleri
Bu ruh hali zamanla bireyi hayattan izole eder ve psikolojik bir çıkmazın içine sürükleyebilir. Ama çıkışsız değildir.

Depresif ruh hâlinden korunmak için birey, kendine içsel ve dışsal destek sistemleri oluşturmalıdır. Bu sistemler, zor anlarda ruh halini regüle edebilecek kaynaklara dönüşür.
Güvenli ve destekleyici sosyal çevre: Duygusal bağ kurulan insanlar, psikolojik tampon görevi görür.
Doğayla temas: Açık havada zaman geçirmek, sinir sistemini sakinleştirir.
Meditasyon, nefes egzersizi, yoga: Beden-zihin-ruh bütünlüğünü yeniden sağlar.
Hobiler: Kişiyi akışa taşıyan aktiviteler (yemek yapmak, kitap okumak, gezmek)
Öğrenmeye açık olmak: Yeni şeyler öğrenmek, zihinsel esneklik sağlar.
Günlük keyif anları: Sıcak bir kahve, küçük bir yürüyüş, kısa bir müzik molası
Sanatla temas: Yazmak, boyamak, dans etmek, şarkı söylemek
Küçük hedefler belirlemek: Harekete geçmek, ruhsal dengeyi artırır.
Kişisel bakım: Duş almak, kendine özen göstermek, aynada yüzüne bakmak bile bir iyileşme pratiğidir.
Kendine iyi gelen şeyleri hâlâ bilmiyor olabilirsiniz. Bu, çok insani bir durum.İyileşmenin ilk adımı, kendinize şu izni vermektir:
“Deneyebilirim, yanılabilirim, ama yeniden başlayabilirim.”
Bu kaynaklar kişiden kişiye, yaşam tarzına ve imkanlara göre değişebilir. Önemli olan, bireyin zamanla kendi “iyi gelme tuşlarını” keşfetmesidir. Ve o tuşlara, ihtiyacı olduğu anlarda basabilmesidir.
Son Söz: Ruh Halini Korumak Bir Lüks Değil, Haktır
Zihinsel ve duygusal sağlığımız; beden sağlığımız kadar önemlidir.
Hayat zordur, ama biz de çaresiz değiliz.
Kendimize iyi bakmak, duygularımızı önemsemek ve destek istemek…
Bunlar, güçlü görünmek değil, gerçekten güçlü kalabilmenin yollarıdır.