Peri masallarından ghosting’e


Günümüz romantik ilişkileri, klasik tanımları aşan yeni kavramlarla şekilleniyor. Peki, bu kavramların iletişimdeki gerçek rolü ne? Klinik Psikolog, Psikoterapist Dr. Yasemin Meriç Kazdal yazdı.
Son yıllarda, hayat düzeni ve koşulların değişimi birçok şeyi etkilediği gibi romantik ilişkileri de etkiledi. Eskinin Romantik Aşık, Peri Masalı Aşkı, Yıldırım Aşkı, Kaçan Kovalanır furyası; yerini ilişkileri ve ilişkilerdeki davranışları tanımlamak için yeni kavramlara bıraktı.
BAZI YENİ İLİŞKİ KAVRAMLARI Red Flag: İlişkideki ya da partnerdeki potansiyel tehlikeler. Situationship: Geleceğin hiç konuşulmadığı, ne olunduğu ve nereye gidildiği bilinmeyen, duruma göre ilişkiler. Ghosting: Partnerin ansızın iletişimi kesmesi, engellemesi, ortadan kaybolması, bir ‘’hayalet’’ olarak bilinmezliğe gitmesi. Gashlighting: Partnerlerden birinin karşı tarafı manipüle ederek, kendinden bile şüphe ettiği bir duruma getirmesi. Submarining: Ghostinge benzer şekilde partnerin bir ilişki hiç yaşanmamış gibi ansızın ortadan kaybolması ancak ara ara iletişimsiz zamanları yok sayarak, ortaya çıkması. Benching: Partner yedeklemek denilebilir. Ne istediğini bilmemek gibi nedenlerden dolayı partnere öncelik vermemek, aynı zamanda partneri de bırakmamak. Love-bombing: Özellikle ilişkinin en başında partner tarafından aşka, ilgiye boğulmak; bir nevi ‘’göz boyama’’ davranışı. Breadcrumbing: Teoman’ın ‘’Aşk Kırıntıları’’ şarkısından da anlaşıldığı gibi partnerin karşı tarafı, verdiği karışık sinyaller ve düşük ilgiyle elde tutması; umut vermesi. Bariyer İlişki: ‘’Yara Bandı İlişki’’ ile benzer olarak ayrılık acısını atlatmak için yapılan ilişki çeşidi diyebiliriz. Buna ek olarak yeni dönemde, bağlılık istemezken birine bağlandığını hissetiği zamanlarda bireyin başka partnerlerle ilişki kurması durumu için de kullanılıyor. Bu örnekler, günlük dilde en çok duyduğumuz kavramlar. Bunların üstüne birçok kavram daha çıktı ve çıkmaya devam ediyor. Peki; kurulan ilişkileri bu kavramlar üzerinden tanımlamak ve sürdürmek uzun vadede sağlıklı mı? Değil.
Genellikle soru işaretlerinin yoğun olduğu ilişkilerde ortaya çıkan bu tarz tanımlamalar; kısa vadede ne yaşanıldığını kavramak, karar vermek ve çözüm üretmek için yardımcı olabilse de uzun vadede iki tarafı da bir kutunun içine sıkıştırarak ilişkinin sürdürülmesini, gelişmesini ya da bitmesi gerekiyorsa bitmesini engeller.
TANIMLAR YERİNE İLİŞKİLERDE NELER ÖNCELİKLENDİRİLMELİ?
- Bireyin önce kendi değerlerini belirlemesi, sonrasında kendi değerleriyle uyumlu ilişki değerlerini belirlemesi,
- Bireyin; ilişkisinin ve partnerinin hayatındaki yerini, rolünü gerçekçi bir yerden belirlemesi,
- Partnerler arasında bireysel sınırların belirlenmesi,
- İletişim: Özellikle zorlanılan yerlerde kaçmak, görmezden gelmek gibi çözümler yerine yapıcı bir yerden yaklaşabilmek, ihtiyaçları dile getirmek.
- Partnerlerin karşılıklı olarak saygılı, uyumlu, şefkatli, anlayışlı ve destekleyici bir yerden birbirine yaklaşabilmesi,
- İlişkinin içinde, iki tarafında kendilik duygusunu kaybetmeden; rahat, huzurlu ve güvende hissedebilmesi.
DOĞRU VEYA YANLIŞ İLİŞKİ YOKTUR…
Kişinin değerleriyle ve ihtiyaçlarıyla uyumlu ya da uyumsuz ilişki vardır. Bu nedenle bir ilişkiye başlamadan önce kişinin kendini tanıması çok önemlidir. ”Benim değerlerim neler?’’, ‘’Ben ne istiyorum?’’, ‘’Benim için neler önemli?’’, ‘’Neleri kabullenebilirim?’’ gibi sorular kendini tanıma yolculuğunda ve bireylerin sağlıklı ilişki kurma yolculuklarında önemlidir. Bu süreci tek başına deneyimlemek istemeyen bireylerin terapi desteği alması da her zaman için bir seçenektir.