Sivas Arkeoloji Müzesinde sergilenen stelde, Hititlerden 4 kuşağa ait bilgiler yer alıyor
Sivas Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen İspekçir stelinde (taş eser) Hititlerin Anadolu’daki son temsilcileri Kral Kuzi Teşub, torunu 1. Arnuvantis ve 1. Arnuvantis’in eşi ile onların torunu 2. Arnuvantis’e ait tasvirler ve Luvi hiyeroglif yazıları yer alıyor.
Hitit krallarından Arnuvantis’in kralların zaferlerini, başarılarını anıtlaştırmak için yaptırdığı yaklaşık 2 metre yüksekliğindeki stelin üç yüzeyinde figürler ve hiyeroglif yazılar bulunuyor.
Stelin üzerinde hem tasvirler hem de Luvi hiyeroglif yazılar olduğunu belirten Uysal, “Kübik yapıda dikdörtgen prizma şeklinde bir eser, köylülerin bulduğu söyleniyor. Üç yüzü tasvirli ve yazıtlı, arka yüzeyi düz. Üç yüzeyinde figür var.” dedi.
“Bunların en büyüklerinden biri de Karkamış. Bin 200 yıllarından itibaren Karkamış’ın toprakları hayli geniş, Malatya’yı da içerisine alıyor. Karkamış’ın yöneticileri Hitit devleti kurulurken bile bir tür küçük kral konumundalar. Bunlar Hitit kraliyet ailesinden oraya yönetici olarak atanıyor. Bin 200’lü yıllarda buranın başında Kuzi Teşub isimli kral var, Karkamış kralı. Malatya’ya da hakim. Akrabalarından 1. Arnuvantis’i Malatya yöneticisi veya küçük kralı olarak atıyor. Figürlerden biri bu, Kuzi Teşub’un torunu. Steli yaptıran kişi 2. Arnuvantis, bu da 1. Arnuvantis’in torunu. 3. figür ise 1. Arnuvantis’in karısı. Hiyeroglif yazılar bu dediklerimizi açıklıyor. Hitit kraliyet ailesinde ölen ataların tanrı oldukları kabul edilir. 1. Arnuvantis ve karısı tanrı olmuş konumda. Steli yaptıran 2. Arnuvantis hayattayken iki atasının huzurunda elindeki bir kaptan aşağıya sıvı boşaltıyor.”
Uysal, Hitit devleti yıkıldıktan sonra Güney Anadolu, Güney Doğu Anadolu ve Suriye’nin kuzeyinde irili ufaklı çeşitli şehir devletlerinin ortaya çıktığını, bu devletlere yönetici olan kişilerin de Hititler zamanında buralara yönetici olarak atadığını belirtti.
Stelde 4 kuşağa ait bilgilerin bulunduğunu dile getiren Uysal, “Bunlar Karkamış’ın 12. yüzyıldaki kralı Kuzi Teşub’un akrabaları. Burada 4 kuşak söz konusu, tarihlendirilmesi 11. yüzyıl civarı. Hititlerin inançlarına göre kraliyet ailesi mensuplarından ölen kişi tanrı olarak kabul edilir.” ifadelerini kullandı.
Uysal, stelde bilgileri yer alan kişilerin Hititlerin Anadolu’daki son temsilcileri olduğunu sözlerine ekledi.